Nasz Chopin w Operze Narodowej

Nasz Chopin, kierownictwo muzyczne Grzegorz Nowak, Teatr Wielki – Opera Narodowa, Warszawa

Do „posługiwania się” muzyką Chopina w roli innej niż ta, do której on sam ją przeznaczył, należy podchodzić bardzo ostrożnie. A ponadto zapowiedź kolejnego w tym roku baletu z muzyką Chopina na scenie Opery Narodowej wzbudziła pytanie, czy aby go w balecie nie za wiele, czy okazja, jaką jest stulecie odzyskania niepodległości, wystarczająco uzasadnia ten projekt?

Prapremiera nowego baletu została zaplanowana właśnie dla uczczenia tej rocznicy, co mogło grozić zwrotem ku dobrze nam znanej formule „akademii ku czci”… Na dokładkę nowe balety miały powstać do tych samych utworów, które znalazły się w warstwie muzycznej bardzo niedawnego, bo sprzed zaledwie kilku miesięcy, wieczoru baletowego – do obu Koncertów, w tonacjach e-moll i f-moll. Dodajmy, że do ich wykonania został zaangażowany ten sam pianista – znakomity Krzysztof Jabłoński. No i ci sami tancerze. Przypomnę, że tym poprzednim baletem była Dama kameliowa Johna Neumeiera. 

Moje obawy się na szczęście nie ziściły, do czego przyczynili się zaangażowani do realizacji wybitni artyści. Dzięki temu mogłem też pogodzić się z faktem, wcale nie oczywistym, że muzyka Chopina, w istocie przecież samoistna, zostaje potraktowana jeśli nie jako „akompaniament”, to w każdym razie jako jedynie „partnerka” tego, co dzieje się na scenie.

Spektakl składa się z dwóch niezależnych ogniw, odpowiadających obu Koncertom Chopina, bez – na szczęście – dodatkowych tytułów, sugerujących jakieś treści literackie (to nie znaczy, że ich tam nie ma). Zestawienie utworów dwóch choreografów pozwoliło też zaobserwować różnice w ich podejściu do tematu.

Młody angielski choreograf Liam Scarlett, wysoko ceniony między innymi za swe układy dla londyńskiego Royal Ballet, podszedł do swego zadania w sposób najprostszy – potraktował muzykę Chopina jak każdą inną muzykę, tak by wszystko, co dzieje się na scenie, tylko z niej wypływało. Rezultat mnie zachwycił – powstała choreografia świeża i oryginalna, w której akcja sceniczna dobrze „przylega” pod względem wyrazu do warstwy muzycznej, zwracająca uwagę płynnością narracji, ciekawie łącząca taniec solowy ze scenami grupowymi. Do wrażenia owej płynności przyczynili się też tancerze, zjeżdżający jakby od niechcenia z tylnej ścianki sceny, uformowanej jak do jazdy na deskorolce… Trzeba podkreślić piękne występy dwóch par – Yuki Ebihary i Patryka Walczaka w pierwszej części, a Chinary Alizade i Dawida Trzensimiecha w drugiej – stanowiącej właściwie jedno rozbudowane pas de deux.
 
Autor choreografii do Koncertu f-moll, Krzysztof Pastor, podszedł do swego zadania zupełnie inaczej – przedstawił opowieść o zmaganiach grup reprezentujących różne postawy ideowe w drodze poprzez historię Polski. Były tu więc wyraźnie oddzielone od siebie sekwencje, podzielone między cztery grupy tancerzy, ubranych symbolicznie na biało, czerwono, złoto i czarno. Takie podejście nadało jednak widowisku charakter w pewnym stopniu plakatowy. Atutem spektaklu była i tu znakomita realizacja zarówno scen zespołowych, jak i partii solowych. Wśród solistów wyróżnili się Yuka Ebihara i Vladimir Yaroshenko, Dagmara Dryl i Kristóf Szabó oraz Maksim Wojtiul.
 
Partie solowe w obu Koncertach fortepianowych Fryderyka Chopina wykonał z orkiestronu Krzysztof Jabłoński, który nie mógł sobie oczywiście pozwolić w tej sytuacji na taką swobodę interpretacyjną, jak na koncercie. Mimo to jego wykonanie było w pełni udane, artysta otrzymał wielkie owacje. Towarzyszyła mu sprawnie Orkiestra Teatru Wielkiego pod dyrekcją Grzegorza Nowaka.

Przyznam na koniec, że ucieszę się, jeśli do następnej premiery baletowej zostanie wybrana muzyka innych kompozytorów…

14-01-2019

galeria zdjęć Nasz Chopin, kierownictwo muzyczne Grzegorz Nowak, Teatr Wielki – Opera Narodowa, Warszawa ZOBACZ WIĘCEJ