Tajemnica Hamleta

Pewnego dnia roku 1601 literat William Szekspir zgłosił się do dyrektora teatru.

- Mam pomysł na sztukę – powiedział. – Będzie to historia młodego księcia imieniem Hamlet, który zabija złego króla, tyrana, ciemiężącego lud, obejmuje władzę i rządzi długo i szczęśliwie.

Dyrektor popatrzył na Szekspira przeciągle i po chwili namysłu westchnął:

- Ej, Szekspir, Szekspir, te wasze pomysły… Wy jesteście jak dziecko: ciągle byście tylko mordowali królów. Jakbyśmy mało mieli prawdziwych zmartwień: a to bunt Essexa, a to nieboszczka królowa Elżbieta¹…

Szekspir zarumienił się lekko, zawstydzony.

- Ale to wszystko może się dziać nie w Anglii… Na przykład, bo ja wiem? W Danii?
- W Danii, powiadacie? No pewnie, że to już lepiej. Ale w końcu Dania nie Dania, król jest królem. Do czego by doszło, gdyby tak byle książę mógł mordować panującego monarchę, i to tylko dlatego, że tamten jest niesprawiedliwy? Teatr musi wychowywać, Szekspir, a wy z tą sprawiedliwością. Dla jednych niesprawiedliwy, dla drugich sprawiedliwy, zwyczajnie, jak w życiu.
- To może by on tak z powodów prywatnych, na przykład rodzinnych? – wycofywał się Szekspir.
- Z rodzinnych można – zgodził się dyrektor. – W każdej rodzinie są jakieś niesnaski, nawet w królewskiej…
- Na przykład, wyobraźmy sobie, że ten król jest stryjem Hamleta, który otruł jego ojca i ożenił się z matką – improwizował Szekspir, widząc wahanie dyrektora. – Pan rozumie: zazdrość, kompleks Edypa… 
- Kompleks może być – zgodził się dyrektor. – ludzie lubią takie rzeczy. Ale coś mi tu nie gra: dziabnąć własnego stryja z powodu kompleksu? To nie po bożemu, od wymierzania sprawiedliwości jest Bóg, a nie bratanek.
- Bóg? – ucieszył się Szekspir. – Przecież Bóg może dać znak Hamletowi, może mu się ukazać jakiś anioł i powiedzieć: „Zabij stryja”.
- Co wy tu mi opowiadacie, Szekspir! – obruszył się dyrektor. – Co to ma być: Pismo Święte czy sztuka rozrywkowa? Dajcie spokój z aniołami.
- To może duch, na przykład duch ojca? – zaproponował Szekspir speszony. Dyrektor popatrzył w okno, zniechęcony.
- Duch ojca może być. W końcu sprawa jest rodzinna. I jakoś to nam załatwia problem nieba. Tylko wiecie co? Ja nie lubię sztuk z duchami. Widzieliście kiedyś ducha? Nie. I ja też nie widziałem. Niby słyszy się o różnych zjawach, ale mówiąc szczerze, to nikt normalny ich nigdy nie widział.
- To może on ma trochę tu? – Szekspir wymownym ruchem stuknął się w czoło, patrząc przymilnie w oczy dyrektorowi.
- Wariat? – dyrektor roześmiał się. – To nawet zabawne. Publiczność lubi takie numery. Chodzi facet po scenie, bredzi… No dobrze, ale jak wy chcecie pokazać, że to wariat?
- Bo ja wiem? – Szekspir zawahał się przez moment. – Na przykład wprowadzić dziewczynę. Wie pan, świetną, młodą dziewczynę…
- No, no i co? – ożywił się dyrektor.
- Dziewczyna kocha Hamleta, jest chętna, czemu nie, a on nie chce.
- Nie chce?
- Nie chce.
- Wariat – zgodził się dyrektor.
- No widzi pan! – zawołał Szekspir uradowany. – Więc jak będzie z tą sztuką, panie dyrektorze? Załatwione?

Dyrektor westchnął głęboko.

- Widzicie, Szekspir, ja mam do was słabość. Wy mi zawsze wmówicie jakąś niesamowitą historię, ale potem, jak przychodzi się tłumaczyć, świecić oczami, to was nie ma, wy jesteście artysta, a dyrektor za wszystko musi odpowiadać. Więc jak wy mi proponujecie: żeby wariat zabijał króla, swojego stryja, zajmował po nim tron i rządził długo i szczęśliwie państwem? Zlitujcie się, Szekspir, przecież to nonsens. Czy on koniecznie musi zabić tego króla?
- No, bo ja wiem? – łamał się Szekspir. – Mnie tam nie zależy, żeby zabijał, ale wobec tego, o czym będzie ta sztuka?
- Ba, o czym? Przecież w końcu wy jesteście artysta, a nie ja. Może być na przykład o tym, że ten wasz, jak mu tam? …
- Hamlet.
- Głupie imię. No więc, że ten wasz Hamlet się waha. Zabić czy nie zabić?
- Być albo nie być? Kto wie, może to niezłe? – zastanowił się Szekspir. – W końcu sam zginie, niczego nie dokonawszy…
- Może zginąć, to już wasza sprawa. Pomyślcie o tym, Szekspir – rzekł dyrektor, wstając z fotela. – Idźcie do domu i pomyślcie – podał Szekspirowi rękę i poklepując po plecach, podprowadził go do drzwi.
- Ale jeśli tak napiszę, jak pan dyrektor sobie życzy, to pan dyrektor to wystawi? – zapytał jeszcze Szekspir od progu.
- Pal was sześć, wystawię – machnął ręką dyrektor i wrócił do biurka, na którym leżały egzemplarze znacznie ważniejszych sztuk.

¹ Amatorów sprostowań zawiadamiam, że wiem, iż królowa Elżbieta zeszła ze świata dopiero w 1603 r., co po 451 latach nie robi jednak żadnej różnicy ani nieboszczce, ani autorowi niniejszego tekstu. Wiadomo mi również, że Szekspir sam był dyrektorem teatru.