Awangarda mimo woli?
Widzów wchodzących do maleńkiej Sali Kameralnej płockiego teatru wita przed tym przedstawieniem przedmiot niezwykły. Niezwykły stał się w naszych czasach, jeszcze trzy dekady temu był „oczywistą oczywistością”.
Maciupeńką scenkę oddziela bowiem od niewielkiej widowni prawdziwa kurtyna. Jest taka jak powinna być, pluszowa, w kolorze bordo. Chyba nowiutka, plusz połyskuje tajemniczo w świetle kinkietów umieszczonych na bocznych ścianach tego teatrzyku. Prawdziwa kurtyna, niegdyś niezbywalny element wyposażenia każdej sceny, jeden z materialnych składników teatralnego wieczoru, magiczna granica oddzielająca rzeczywistość codziennego dnia od rzeczywistości tworzonej na dwie godziny, na ten czas bardziej rzeczywistej od zostawionej za drzwiami teatru.
W płockim przedstawieniu kurtyna odzyskuje swoje znaczenie. Rozsuwa się i zasuwa majestatycznie, czasem sunie szparko i płynnie, czasem porusza się nerwowymi skokami, szarpana krótkimi ruchami rąk. Można uchylić jej rąbka przez powstałą szparę, przyglądając się widowni. Bo to kurtyna tradycyjna, żadna elektryczna „z trzema prędkościami”, o których mówi się w czasie tego nieco ponadgodzinnego monodramu.
Monodram… Nieodżałowany Jerzy Koenig mawiał, że to najgorsza teatralna forma, jeszcze gorsza w wykonaniu… tu jednak zmilczmy, by w dobie politycznej poprawności nie być posądzonym o seksizm. Dość powiedzieć, że to Koenigowe spostrzeżenie zbyt często znajduje pełne potwierdzenie w rzeczywistości. Okazuje się, że jednak nie zawsze. Monodram Dzisiaj ani Hamleta pióra Rainera Lewandowskiego, przetłumaczony i zagrany przez Zbigniewa Cieślara, jest miłym odstępstwem od tej reguły.
Cieślar należy do aktorskiego pokolenia wychowanego jeszcze w kulcie scenicznej mowy. Fabuła prosta, temat właściwie zgrany i eksploatowany przez teatr w różnych wariantach. Nieudana artystyczna kariera, życie osobiste leżące w gruzach, wspomnienia krótkich chwil dawno minionej chwały, czyli jednej albo dwóch wzmianek w branżowym piśmie – kilka dekad temu. Degradacja do roli kurtyniarza, przekonywanie słuchaczy, a nade wszystko siebie, że poruszanie tą kurtyną może być teatralną kreacją równą… no, niemal równą roli Hamleta zagranej w teatrach w środowiskowej hierarchii plasujących się wśród tych „drugiej kolejności odśnieżania”. Kto pamięta Feuerbacha czy Bruscona – toutes proportions gardées – w bohaterze monodramu Lewandowskiego zapewne rozpozna ich mlecznego brata. Z tą wszakże różnicą, że postaci Dorsta i Bernharda kaskadami niekończącego się monologu dążyły do zapanowania nad światem, ich monstrualnie rozdęte ego i śmieszyło, i przerażało. Bohater Lewandowskiego – także dzięki interpretacji Cieślara – przecie dzielący ich los, jest ich przeciwieństwem. Z tym losem się pogodził, już nie walczy. Pozostały mu tylko wspomnienia, zabawa scenicznymi rekwizytami: czaszką Yoricka, floretami, kilka wypadów towarzyszących scenicznemu fechtunkowi, kilka scenicznych grepsów służących pokazaniu człowieka w strachu, człowieka pokornego, osłaniającego głowę przed padającym deszczem, pokazy, jak się „normalnie” chodzi po scenie. A to wszystko groteskowo wyolbrzymione, staczające się w coś, co określa się czasem „prowincjonalną szmirą” (i broń Boże nie mam tu na myśli prowincji jako miejsca na mapie, ale pewien stan umysłu – dobrze znany także z wielkich kulturalnych centrów!). Do tego oczywiście demonstrowanie obsługi kurtyny. A wszystko po to, by wykorzystać szansę pokazania publiczności przybyłej na odwołane w ostatniej chwili przedstawienie Hamleta, że nie jest się gorszym artystą od tych, co tego wieczoru mieli wystąpić na scenie, po raz może ostatni udowodnić im i znów: przede wszystkim sobie, że to nie brak talentu i niedostatek fachu, ale zły los sprawił, że przypadła człowiekowi ta ostatnia życiowa rola – tego, co w teatrze pociąga za sznurki – ale już tylko kurtyny.
Zbigniew Cieślar, który rolę nieszczęsnej ofiary teatralnego losu wybrał dla siebie, dokonał świetnie „leżącego w munsztuku” przekładu z niemieckiego. Kilka razy prawdziwie wzrusza. I nie tylko wtedy, gdy – o co w miarę łatwo – porzucając naddatek szmiry, gra już całkiem serio scenę Ofelii i Hamleta, czy wtedy gdy w ogromnym wewnętrznym skupieniu, bez cienia histerii opowiada o najtragiczniejszych chwilach swojego życia, złamanej karierze, krachu zawodowych nadziei i osobistego szczęścia. Wzrusza i wtedy, gdy tak usilnie pokazuje nam wszystkie swoje niegdysiejsze sceniczne chwyty, które kiedyś w Grudziądzu czy Poznaniu (tam bowiem tłumacz przenosi życie bohatera monodramu) przynosiły mu powodzenie zdyskontowane wzmianką w artykule, co pojawił się w „Scenie” bodaj w roku 1975. Postaci stworzonej przez Cieślara nie współczuje się, to byłoby za proste i tanie. Lepsze określenie – to współodczuwanie, jakaś sympatia dla człowieka, który straciwszy wszystko, zachował miłość do teatru, choć teatr uczuciem mu nie odpłacił.
Cieślar należy do aktorskiego pokolenia wychowanego jeszcze w kulcie scenicznej mowy. Mówi zatem znakomicie, uznanie budzi dawno już zarzucona – na podobieństwo owej teatralnej kurtyny – umiejętność posługiwania się scenicznym szeptem, pantomimy – czyli to, co nazywa się po prostu aktorskim warsztatem. Warto tylko uspokoić czasem gestykulację, zbyt ilustracyjne posługiwanie się rękami. Nieco mniej tego scenicznego „wiatru” – i rola nabierze jeszcze większej szlachetności.
Co zaś do samej „roli” jako pojęcia teatralnego – signum temporis. Obecny na premierze autor, gdy zapadła już druga po Cieślarze bohaterka przedstawienia, czyli kurtyna – otóż autor wyraził zdumienie, że po ponoć stu obejrzanych do tej pory realizacjach swojego tekstu, w Płocku zobaczył prawdziwe przedstawienie teatralne. Nie dość, że z (minimalną) scenografią i (średnio fortunną) muzyką – to (i to ponoć zdumiało go najbardziej) jeszcze w dodatku z prawdziwą postacią stworzoną – po Schillerowsku mówiąc – „na planie tekstu”, z wewnętrznym życiem, indywidualnymi cechami psychofizycznymi. Innymi słowy, że na scenie pojawił się wreszcie człowiek, który przez stworzoną aktorskimi środkami postać ma do przekazania coś ważnego o świecie i nas samych. Cóż, w dobie teatru, który opisany został w samym tekście monodramu, „brak umiejętności jako manifestacja osobowości” to rzeczywiście może zdumiewać. Dwie dekady nudnej jak wystygłe flaki z olejem „postdramatyczności” zrobiły snadź swoje. Trudno było jednak przypuszczać, że pojęcie teatralnej postaci, beztrosko wywalone do teatralnego lamusa i złożone tam obok teatralnej kurtyny – wzbudzi zdumienie i podziw u twórcy wywodzącego się z kraju, który zafundował sobie, a potem i nam tę teatralną rewolucję. Zaprawdę miał rację Erwin Axer pisząc, że starocie teatralne muszą się porządnie zestarzeć, by nagle uznawano je za odkrycia i nowość. Tym oto sposobem – zapewne niechcący – płocki teatr znalazł się w szpicy awangardy, a Zbigniew Cieślar znalazł się w czołówce artystycznego postępu.
Doprawdy dziwny jest ten świat.
12-09-2014
galeria zdjęć Dzisiaj ani Hamleta..., reż. Marek Mokrowiecki, Teatr Dramatyczny w Płocku ZOBACZ WIĘCEJ
Teatr Dramatyczny im. Jerzego Szaniawskiego w Płocku
Rainer Lewandowski
Dzisiaj ani Hamleta…
przekład: Zbigniew Cieślar
reżyseria: Marek Mokrowiecki
scenografia: Marian Fiszer
opracowanie muzyczne: Krzysztof Wierzbicki
obsada: Zbigniew Cieślar
premiera: 05.09.2014
Great post! Thanks for sharing such valuable insights. Also, check out AK8 for nonstop gaming fun and bonuses!
Need a loan with quick approval and reasonable interest rates? I recommend Cash Mart! Their service is efficient, and their customer support team is always helpful. They made my loan experience stress-free.
I’ve used Cash Mart a couple of times, and they always impress me with their professionalism and speed. Whether it's a personal loan or payday loan, they have the best options available.
Find a professional call girl in Jaipur for exclusive services and a memorable experience. Discretion, privacy, and client satisfaction are our priorities.
Great article! I appreciate the valuable info you shared. More Info : mega888 free credit rm5
Explore the best Call Girl in Agra services for a customized and luxurious experience. Confidential, professional, and available 24/7.
You nailed it! I’ve had a similar experience and would also recommend TMT Cash for hassle-free loan services. They’re a game-changer!
Excellent tips on how to make smarter bets! I agree with everything mentioned here. For those who need a secure platform for betting transactions, Cash Mart is an awesome option. Their service makes handling your funds safe and easy.
Explore discreet call girl in rishikesh. Enjoy professional companionship tailored to your needs for a memorable experience.
Nice blog, Thanks for sharing. Discover top-notch gaming excitement with Bet33 Casino Games in Malaysia, where every spin and bet brings you closer to big wins. Experience the thrill and variety that make Bet33 a favorite among players!
We’ve been working with Syracuse Biomedical Services for a while now, and they never disappoint. Their commitment to quality is evident in everything they do.
Great post! I really enjoyed your insights . Looking forward to more of your content! Clickhere : AK8
Thanks for posting such an awesome blog! I really found it useful and super interesting. Keep it up! Click Here: Baccarat Dragon Bonus Strategy
When it comes to online betting, Primo Gaming is the best choice. This site offers a wide variety of games and sports betting options, all with competitive odds and generous bonuses. The platform is easy to use, ensuring a smooth and enjoyable betting experience. Join the winning team at Primo Gaming today and start betting with confidence!
I’ve used Cash Mart for a couple of loans now, and they’ve never disappointed. Quick, reliable, and professional service every time!
For anyone searching for a trustworthy licensed money lender in Singapore, I highly recommend Cash Mart. They offer various loan options tailored to your needs.
Thank you for sharing such an informative blog post! I found it very helpful and insightful. Keep up the great work! bet33
Intriguing review. Definitely worth a read. Online Poker Malaysia
Thus, if you are someone who is got getting a proper amount of sex then you can head towards our Vaishali Escorts . They will fulfill all your sexual desires will make you happy and satisfied.
I played online casino on Apex Gaming 88 and won some great prizes. Highly recommend for a thrilling experience!
Thank you for sharing such an informative blog post! I found it very helpful and insightful. Keep up the great work!otp verification
I played online casino on TMTCash and won some great prizes. Highly recommend for a thrilling experience!
I played online casino on ManilaPlay Games and won some great prizes. Highly recommend for a thrilling experience!
Thank you for this informative post! I learned a lot and appreciate the effort you put into writing it. Gembet
Discover Wavlink's Wi-Fi 6 Technology at wifi.wavlink.com
Troubleshooting Dlinkap.local: Access Your D-Link Extender via Default IP
Optimize Your Netgear Orbi System with Orbilogin.com
Transform Your D-Link Wi-Fi Experience with dlinkrouter.local
Maximize Wi-Fi Performance at Home with Re.rockspace.local
Essential Steps for a Successful Myrouter.local Firmware Update
Wow, what an amazing read! Thank you so much for sharing this insightful post. It really resonated with me and I learned a lot from it. By the way, if you're interested, don't forget to check out Free credit no deposit Malaysia for Malaysians! Keep up the fantastic work, looking forward to more content like this in the future. Much appreciated!
Thanks for the awesome post! Really enjoyed reading it. Keep up the great work Gardenia888 Casino
You have a unique writing style that keeps me engaged from start to finish. Looking forward to more from you! Ab33 Casino
I played online casino on Nexus Gaming 88 and won some great prizes. Highly recommend for a thrilling experience!
I played online casino on Atlantis Gaming 88 and won some great prizes. Highly recommend for a thrilling experience!
I played online casino on Apex Gaming 88 and won some great prizes. Highly recommend for a thrilling experience!
"Experience top-tier online betting with a Lotus 365 ID. Access numerous live events, safe payment modes, and fast withdrawals. Get your ID today!"
I played online casino on Primogaming88 and won some great prizes. Highly recommend for a thrilling experience!
I have finished reading the blog post on traditional online casino games, and I am truly amazed by Apex Gaming 88! The accurate explanations of slot games, color games, baccarat, poker, live dealer games, and esports games were precise.
"Thanks for the great blog post and game recommendations! I'm intrigued by PRIMOGAMING 88 for its engaging storyline, APEX88 GAMING for the competitive gameplay, and ATLANTIS88 GAMING for the mysterious adventures."
Your blog taught me a lot, and to have more interesting experiences, you can learn about past video games moto x3m. Playing with you in the past would be much awaited!
Get your Mahadev Book ID and dive into a world of secure online betting. From cricket to casino games, Mahadev Book offers a wide range of options. Join now and experience the best in betting.
Are you ready to dive into the vibrant world of Philippines nightlife? Click here for more: ->-> 마닐라 유흥.COM
Looking for the best Mumbai call girl Number? Look no further! We have the most reliable and trustworthy Mumbai Call Girl Numbers for your convenience. Our services are safe, discreet, and secure. Get in touch with us today to book a call girl of your choice.
PRIMOGAMING 88 APEX88 GAMING APEXGAMING99 APEXGAMING 99 ATLANTIS88 GAMING ATLANTIS88GAMING ATLANTIS88GAMING NEXUS88 GAMING NEXUS GAMING PH NEXUSGAMING88 EXTREME88 GAMING EXTREME88GAMING EXTREME GAMING 88 MANILAPLAY CASINO MANILAPLAY MANILAPLAY TMTCASH TMTCASH TMTCASH TMTCASH
This webpage provides such unique and fascinating insights.casinoplus
Please continue with the excellent work!jili online game
Please continue with the excellent work!jili online game
We do not charge for the entire night when you've only enjoyed only a few hours, so Naraina Call Girl Service have a particular classification of rates and prices. You can also customize your companionship by choosing various services from different categories. Naraina escorts service escorts agency offers the most affordable escort services in Naraina escorts service, so take advantage of it today. You can learn the details about our company by contacting us Whatsapp escorts number and escorts Agency Service.
Kindly keep us informed in this manner. I appreciate you sharing. teer results online PayPal fee calculator
I appreciate you giving us this useful information. 192-168-0-1
It is a really good and useful bit of information. transmitter
Say goodbye to your 9-5 job! Learn how to make a fortune from home register here: 바카라 검증
I will also introduce you to the online community in addition to the information that is offered here. This is a pretty excellent list of the games that I've played, which includes examples of some of my all-time favorites as well as those that are the most well-known. There is another topic. The many games that I am confident you will enjoy. trap the cat
Ang galing ng iyong trabaho, pinapahalagahan kita at naghihintay ako ng mas marami pang nakakaalam na mga post. Maraming salamat sa pagpapamahagi ng magandang kaalaman sa amin. Tongits online Game
I found this post very interesting and informative. Thank you for sharing your special thoughts with us. My site: 6 deck blackjack online
This is really very nice blog and so informative Sydney Tiler
Good to know about this! tilers wollongong Warilla
Thats what I was looking for! adelaide air conditioning
Such a great post! Landscaping Henley Beach
This is awesome! Nice share. Best Cymbals on a Budget
Nice article, waiting for your another Canberra landscapers
Really nice article and helpful me Canberra landscapers
Great Post! I learned a lot from this, Thank you! Canberra landscapers
I thik this is very helpfull post Canberra landscapers
Thanks for letting us know. Tiler Adelaide
Please keep up the good work! drum lessons adelaide
Very informative content. Thanks. tow truck wollongong
What a great piece of article! seo adelaide
You presented your ideas and thoughts really well on the paper. adelaide electrician
Many many thanks to you! Cleaning Services Adelaide
It's so kind of you! Solar Panels Adelaide
Thanks for sharing! Sliding Doors Adelaide
Many thanks for sharing this! Adelaide Coolroom Hire
I am really impressed with your writing style. Keep it up! Landscapers Canberra
To be honest, I generally don’t read. But, this article caught my attention.digital marketing adelaide
Very informative post! tiler melbourne
Very useful and informative post! Tiling Townsville
I visited Your blog and got a massive number of informative articles. I read many articles carefully and got the information that I had been looking for for a long time. Hope you will write such a helpful article in future. Thanks for writing.Tilers in Hobart
Thanks for sharing this to public! Adelaide Landscaping
Excellent post! Concreters in Wollongong
Thanks for letting us know! Tiler Wollongong
Thanks for sharing! Tiler Adelaide
Actually, it's pretty good to see! Tiler Adelaide
I read some of your work on this website, and I found it to be quite interesting and well-written retro bowl.
This act deserves a Standing Ovation! Mitch from Pasadena
This captivating description vividly captures the essence of the Płock theater's ambiance and the significance of the curtain. | best drywall contractor in lubbock
Wow!
Avant-garde involuntarily? | Lewisville Concrete Contractors
This is a really helpful post. Thank you very much for sharing it for me and everyone to know. Play game Waffle wordle online free.
bardzo przemyślana recenzja