Reportaż w Nowym
To już prawie koniec sezonu, prawie że sezon ogórkowy. I oczywiście wciąż jeszcze szerokim echem odbija się sukces Dobrze ułożonego młodzieńca, wcześniejszej premiery Nowego. Może dlatego zaskoczenie jest tak duże. Tymczasem Beze mnie jesteś nikim to jeden z najciekawszych spektakli reportażowych, jakie widziałem w ostatnich latach.
I na pewno jeden z najlepszych spektakli, jakie gra się obecnie w Łodzi. Z dużą świadomością tego, po co ze spisanego dokumentu literackiego robi się przedstawienie i z dużą świadomością odróżniania języka książki i sceny. Z prawdziwym skupieniem wsłuchiwałem się w słowa aktorów, ale nie tylko ze względu na historie, które za nimi stały (o czym za chwilę), ale i ze względu na wyjątkowo udaną adaptację książki Jacka Hołuba: Agata Biziuk napisała po prostu bardzo dobry tekst dramatyczny – z problemem, dynamiką, ze świadomością ewolucji języka teatru. Znalazła sposób na przeniesienie emocji stojących za tamtą dokumentalną prozą, ale bez nastrojowego szantażu i odautorskich fajerwerków.
A te byłyby wyjątkowo nie na miejscu, bo Jacek Hołub opowiada o dziejących się za zamkniętymi drzwiami przypadkach domowej przemocy: wobec dzieci i dorosłych, niekiedy prowadzących do rękoczynów, niekiedy zaś zamkniętych w równie okrutnych rozgrywkach na psychice. Choć autor może i szukał uogólnionych schematów takich zachowań, to jednak siłą jego narracji jest opis przypadków: to historia konkretnych ludzi, samotnie niepowtarzalnych w swoich osobistych tragediach.
I spektakl pozostaje tej zasadzie wierny, może nawet jeszcze silniej ją podkreśla: każdy przypadek jest inny, co – paradoksalnie – nie czyni go opowieścią o czymś wyabstrahowanym i odległym. To nie historia statystyk, bo ona byłaby bezpieczna. Nic nie jest równie abstrakcyjne, jak liczby. Beze mnie jesteś nikim to opowieść o ludziach z twarzą, bardzo konkretnych.
Żeby jednak nie tworzyć emocjonalnego szantażu, opowieści kolejnych bohaterów tego spektaklu są na różne sposoby przerywane. Aktorzy raz są postacią, raz – niemal bez emocji – jakby stają obok roli, komentując, dopowiadając, studząc nastroje. Wątki opowieści przeplatają się, podobnie jak teksty wypowiadane „od siebie” i „od narratora”. I oczywiście w pisaniu o spektaklu dotykającym ludzkiego okrucieństwa poświęcanie dużej uwagi jego rozwiązaniom formalnym może się wydać eskapizmem; tu jednak jest próbą ukazania sedna rozwiązania zastosowanego przez artystów z Nowego. Chodzi o to, by z cudzej tragedii nie uczynić pożywki do efekciarskich zagrań, a widzom nie dać pretekstu do zatrzymania na tanim delektowaniu się aktorskim rzemiosłem. Beze mnie jesteś nikim to opowieść na chłodno, i może dlatego nie pozostawia obojętnym.
Emocjonalny wybuch wydarza się tutaj raz: gdy grana przez Malwinę Jelistratow zaborcza żona prezentuje szeroki wachlarz sposobów manipulowania mężem. Ale ma on coś z pokazowego studium przypadku – pojawia się w długim ciągu zagrań tak różnych, że każde zdaje się kolejnym akapitem podręcznika o domowej przemocy. Jednak w całym spektaklu dominuje ten poziom dystansu do opowieści, który – w absolutnie przejmujący sposób – narzuca już na początku Katarzyna Żuk, mówiąc o Pani Ludwice (i będąc Panią Ludwiką): starszą matką niepełnosprawnych dzieci, całkowicie zależną od przemocowego męża. Katarzyna Żuk wydaje się, że nie gra, że tylko szkicuje swoją postać. Jakby obawiając się nadużycia tragedii swojej bohaterki. I szybko, mimo tego na pozór formalnego grania, robi się na scenie naprawdę duszno. Zbliżenia z kamer na twarze postaci, rzucane na ściany wielkiej szklarni (scenografia Marika Wojciechowska), naraz wytwarzają atmosferę intymności i wywołują dyskomfort wynikający z przekroczenia granicy czyjejś prywatności. I gdy wydaje się, że z jakąś historią oswajamy się na tyle, by się w niej zanurzyć, reżyserka robi cięcie. Opowieść przenosi się w inne miejsce, do innej osoby.
Ten montaż epizodów uwidacznia się w scenicznych zadaniach, które Agata Biziuk zdaje się czerpać z – bliskiego sobie – teatru przedmiotu. Kolejne historie rozwijają się wraz z ogrywaniem na scenie kolejnego rekwizytu: doniczki z ziemią i rośliną, sznurka motanego na czyjejś twarzy, wiadra z wodą tak ciężkiego, że nie da się go już utrzymać. Normalnie takie nagromadzenie efektów zdałoby się natrętne: tu jednak pozbawia spektakl manieryzmu i taniej psychologii.
Bo przecież w Beze mnie jesteś nikim nie chodzi o to, by z cudzych historii zrobić trampolinę do aktorskiej kreacji. To prowadziłoby do zabawy w fikcję. Tu nikt się nie bawi i mowa jest o czymś bardzo prawdziwym.
21-06-2023
Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka w Łodzi
Jacek Hołub
Beze mnie jesteś nikim
reżyseria, adaptacja, dramaturgia: Agata Biziuk
scenografia i kostiumy: Marika Wojciechowska
koordynacja scen intymnych, choreografia: Krystyna Lama Szydłowska
wideo: Piotr Wacowski
realizacja zdjęć podwodnych: Bartosz Stróżyński FIMUFO STUDIO
muzyka: Piotr Klimek
inspicjentka: Agnieszka Choińska
obsada: Malwina Jelistratow, Gracjan Kielar, Damian Sosnowski, Katarzyna Żuk
premiera: 26.05.2023
galeria zdjęć Beze mnie jesteś nikim, reż. Agata Biziuk, Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka w Łodzi ZOBACZ WIĘCEJ
We provide high class group of prostitutes like newlywed housewives, sexy air hostesses, Russian escorts, famous call girls, Zirakpur Escort Service and prostitutes mature women escorts provide best escort service in Zirakpur.We also provide you with high class escorts from abroad with the aim of providing a wonderful escort girlfriend experience to our valuable clients.Book here Redhead Foreign Escorts – Dubai Escorts, Arab, Bangkok Thailand, Japanese Girls, Singapore, Honk Kong, Sri Lanka etc.
It's a game. Five dollars is free. Try it It's not an easy game ->-> 카지노 검증업체.COM
It's a game. Five dollars is free. Try it It's not an easy game ->-> 카지노사이트.com
This is really very nice blog and so informative Bathroom Tilers Sydney
Good to know about this! Tilers Wollongong Albion Park
Thats what I was looking for! air conditioning service adelaide
Such a great post! Pro landscaping Adelaide
This is awesome! Nice share. tama superstar hyperdrive
Nice article, waiting for your another Canberra landscapers
Really nice article and helpful me Canberra landscapers
Great Post! I learned a lot from this, Thank you! Canberra landscapers
I thik this is very helpfull post Canberra landscapers
Thanks for letting us know. Tiler Adelaide
Please keep up the good work! drum lessons adelaide
Very informative content. Thanks. tow truck wollongong
What a great piece of article! seo adelaide
You presented your ideas and thoughts really well on the paper. adelaide electrician
Many many thanks to you! Cleaning Services Adelaide
It's so kind of you! Solar Panels Adelaide
Thanks for sharing! Sliding Doors Adelaide
Many thanks for sharing this! Adelaide Coolroom Hire
I am really impressed with your writing style. Keep it up! Landscapers Canberra
To be honest, I generally don’t read. But, this article caught my attention.digital marketing adelaide
Very informative post! tiler melbourne
Very useful and informative post! Tiling Townsville
I visited Your blog and got a massive number of informative articles. I read many articles carefully and got the information that I had been looking for for a long time. Hope you will write such a helpful article in future. Thanks for writing.Tilers in Hobart
Thanks for sharing this to public! Adelaide Landscaping
Excellent post! Concreters in Wollongong
Thanks for letting us know! Tiler Wollongong
Thanks for sharing! Tiler Adelaide
Actually, it's pretty good to see! Tiler Adelaide
This article is very insightful. Hair Bows For Girls
What an informative blog, thank you for sharing this. Handyman Services
Great. I want to watch a live performance on stage like this. I think this would be very nice. gutter repair North Port, FL
Fantastic! The entire statement has my sincere gratitude coreball. Much obliged.